Reactie experts op selectieproces corona-app

17 april 2020

Gisteren hebben circa veertig experts het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport input gegeven bij het verkennen van digitale oplossingen om de bestrijding van coronacrisis te ondersteunen. Er zijn 63 voorstellen voor bron- en contactonderzoek besproken, welke overgebleven na een eerste schifting van 700 inzendingen op de marktconsultatie van 11 april jl.
De Veilig Tegen Corona-coalitie heeft er bewust voor gekozen om geen bijdrage te leveren aan het selectieproces, omdat de uitgangspunten van het manifest niet door het ministerie waren overgenomen. De ondergetekende experts hebben, vanuit het oogpunt van kritisch en constructief meedenken, op persoonlijke titel geprobeerd een bijdrage te leveren. Enkelen van ons voelen ons genoodzaakt om vandaag onze zorgen te uiten over het verloop hiervan, mede reagerend op de persverklaring van het ministerie vandaag.
Concreet was er gisteren onvoldoende tijd en informatie beschikbaar om te toetsen of de voorstellen volledig voldoen aan de minimale criteria in het Veilig Tegen Corona-manifest. Dit geldt voor het nagaan van vele technische details en aannames die niet in de documentatie te vinden waren. Daarnaast was er ook onvoldoende ruimte voor het bespreken van de praktische en organisatorische inbedding en de maatschappelijke en fundamenteelrechtelijke implicaties. De vraag of een app wenselijk is bleef daarmee onbeantwoord. Heldere maatstaven voor de beoordeling en ordening ontbraken en er was geen tijd om deze af te stemmen. Hierdoor liepen de beoordelingen van de verschillende expertteams uiteen en zijn voorstellen niet eenduidig getoetst.
Daarnaast was het voor de deelnemers niet duidelijk welke voorstellen uiteindelijk zijn overgebleven of afgevallen. Wij hebben pas via het persbericht van het ministerie meegekregen welke apps nog in de race zijn. Echter blijkt nu dat hier voorstellen tussen zitten die door meerdere groepen van experts expliciet zijn afgekeurd. Daarnaast missen er voorstellen die wel door meerdere groepen als kansrijk zijn gemarkeerd.
Wat ons betreft is er met veel goede bedoelingen door ambtenaren op het ministerie keihard gewerkt om al deze expertise op zo'n korte termijn aan te haken. Echter zien wij met de huidige vaart van het selectieproces en het gebrek aan transparantie over besluitvorming momenteel geen rol voor ons weggelegd om positief bij te dragen. Er missen simpelweg garanties om de voorstellen te toetsen aan de minimale criteria in het manifest.
Wij kunnen ons daarom, anders dan het persbericht van het ministerie van VWS doet vermoeden, vanuit onze professionele integriteit niet verbinden aan de uitkomsten. Wij roepen het ministerie op haar werkwijze te herzien. Wij sluiten ons aan bij de oproep van Bits of Freedom en Platform Bescherming Burgerrechten alsmede de eerdere oproep van meer dan 140 wetenschappers om terug te gaan naar de tekentafel. Daarnaast roepen wij andere betrokken experts op zich hierbij aan te sluiten.

Ondertekenaars

Tom Demeyer
Roel Dobbe
Michel van Eeten
Wilma Haan
Ivonne Jansen-Dings
Ronald Leenes
Hans de Raad
Jelle Visser
Brenno de Winter